İntihar Etmek
İslam dini intihar etmeyi haram (yasak) olarak kabul eder. Kur’an’da “Kendinizi helak etmeyin, Allah size merhametli davranır” (Nisa Suresi, 4:29) ve “Allah, kendisine karşı işlenen günahları bağışlar, ancak insanlara karşı yapılan haksızlıkları affetmez.” (Nisa Suresi, 4:148) gibi ayetler yer almaktadır.
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in de “Kim ki kendini ateşe atarsa, Allah onu ateşle cezalandıracaktır” (Buhari, Cenaze, 97) şeklinde bir hadisi şerifi vardır.
İslam dininde insanın kendi bedenine sahip olmadığı, Allah tarafından kendisine verilmiş bir EMANET olduğu anlayışı vardır.
İslam dini, her insanın hayatını dokunulmaz bir değer olarak kabul edip, insan hayatına yönelik her türlü saldırı ve tehlikeyi en etkili şekilde önlemeye çalışır. Bu nedenledir ki İslâm, kişilere yaşama haklarını kendi elleriyle yok etme demek olan intihar hakkını vermemiş, bunu büyük günahlar arasında saymış, inancı ve ameli ne olursa olsun bu kimselerin sırf intihar etmiş olması sebebiyle ahirette büyük bir cezaya çarptırılacağını bildirmiştir.
Acı Ve Sıkıntılar Karşısında Müslümanın Tavrı Ne Olmalı?
Sıkıntılara göğüs germek, acıya ve kedere karşı sabır göstermek, şartları ne kadar kötü olursa olsun, Allah’a olan inanç ve güveni yitirmemek, müslümanın temel karakteri ve ilkesi olmalıdır. Üstelik bu yolda gösterilen sabır ve mücadelenin Allah katında büyük bir ecri ve değeri vardır.
“Andolsun ki, sizi biraz korku ve açlıkla, bir de mallar, canlar ve ürünlerden eksilterek deneriz. Sabredenleri müjdele.”
“Onlar, Allah anıldığı zaman kalpleri ürperen, başlarına gelen musîbetlere sabreden, namazı dosdoğru kılan ve kendilerine rızık olarak verdiklerimizden Allah yolunda harcayan kimselerdir.”
Lokman, oğluna öğüt verirken azmedilmesi gereken şeyler arasında musibetlere katlanmayı da saymaktadır
Yavrucuğum! Namazı kıl, iyiliği emret, kötülükten vazgeçirmeye çalış, başına gelenlere sabret. Doğrusu bunlar, azmedilmeye değer işlerdir.
Ölüm Temenni Edilmez:
Peygamber Efendimiz (sas) buyuruyor;
“Sizden kimse ölümü temenni etmesin. Muhsin (iyi amel üzere) ise hayır cihetiyle artacağı umulur. Kötü amel işliyorsa kötülükten dönüp Allah’ın rızasını arayacağı ümit edilir.”(buhari) Mekke’li müşrikler tarafından ateş üzerine yatırılmak gibi çok ağır işkencelerden aldığı yaralar vücudunda hayat boyu devam eden eser bırakmış olan, zaman zaman bu yaraları tekrar iltihaplanan ve açılan yaralardan akan iltihapları gidermek için vücudunu arada sırada dağlatmak zorunda kalan Habbâb İbn Eret (r.a.), karnından yedi yeri dağlatmış, ve şöyle diyordu: “Eğer Rasûlullah (s.a.s.) ölüm talep etmekten bizi men etmeseydi, mutlaka onu talep ederdim.”
Aşağıdaki mısralar, olgun bir mü’min ve Allah dostunun, Allah’a teslimiyetinin ne güzel ifadesidir:
“Lütfun da hoş, kahrın da hoş,
Hoştur bana senden gelen
Ya gonca gül yahut diken
Ya hıl’atü yahut kefen.”
İnancın İntiharı Önleyici Etkisi:
İslâm tarihinde toplu intihar olayları hiç yaşanmadığı gibi münferit bazı olaylar dışında intiharın toplumsal bir sorun haline geldiği de hiç görülmemiştir. Çünkü İslam, ümitsizlik hallerinde, çözüm şeklinin intihar olmasına müsamaha ile bakmamaktadır. Günümüzde ise özellikle Batı toplumlarında intiharın, sosyal bir âfet halini aldığı bir gerçektir.
İlgili istatistiklere baktığımızda refah düzeyi yüksek ülkelerde bile intihar oranlarının fazla olduğunu görmekteyiz.
Ahlaki ve manevi değerlerin zayıfladığı durumlarda, sağlam bir dayanak ve güvenli bir sığınak bulamayan kimseler ölümü, yaşamaktan daha çok tercih edilir bir yol olarak görmektedirler.
İlmî veriler, dini inançlarına bağlı kimselerde intihar nisbetinin çok düşük olduğunu göstermektedir.
Mümin Allah’tan rahmetinden ümidini kesmez
(Yakub çocuklarına şöyle dedi); …Çünkü kâfirler topluluğundan başkası Allah’ın rahmetinden ümit kesmez.(Yusuf-87)
Gençlerin İntihar Etme Nedenleri:
-(Prof. Dr. Özcan KÖKNEL): ‘‘Gençlik çağı, gencin toplumsallaşma sürecini yaşadığı bir çağ. Genç kendisinin toplum içinde bir yeri olduğunu, o toplumda sözünün geçtiğini tespit etme durumunda. Kişiliğini gösterme, ispatlama çabasında. Eger genç toplumdan beklediği yeri ve ilgiyi göremiyorsa, zaten büyük bir değişim içinde duyguları bir anda büyük bir umutsuzluğa, büyük bir endişeye, büyük bir kaygıya, strese kapılmasına neden oluyor. Daha sonra Tüm bunlar gençte yavaş yavaş yaşam içgüdüsünü azaltıyor’’
-(Prof. Dr. Meral ÇULHA): Gençlik intiharlarının daha çok okul çevresinde görülmesi dikkat çekicidir. Bu bize gençlik intiharlarının okul başarısızlıkları ile ilgili olduğunu göstermektedir.
Aynı şekilde yine ailelerin başarı konusunda çocuklara baskı yapması ve onları bir sınav maratonu içerisinde koşturması, başarılı olunmaması durumunda ailelerin olumsuz tepki göstermesi de intihar olaylarını tırmandırmaktadır.
İntihar vakalarının karne ve sınav döneminde yoğunluk göstermesi de bu görüşü desteklemektedir.
–(Prof. Dr. Ayhan SONGAR): Toplumun koruyucu müesseselerinin zayıflaması veya kaybı, evvela gençlikte ifadesini bulan genel bir bunalım ve çalkantıya sebep olmaktadır. Çünkü gençlik, tıpkı insanın sinir sistemi gibi toplumun en dinamik ve duyarlı parçasıdır. Dolayısıyla bütün sosyal hadiseler, bunalımlar ve hastalıklar en bariz tesirlerini gençlik üzerinde gösterir.
İntihar Eden Kişinin Ahiretteki Cezası:
Rasulullah kısaca buyurr ki:
“(Dünyada ip ve benzeri) şeyle kendisini boğan kimse cehennemde kendisini (onunla) boğar, dünyada kendisini vuran, cehennemde kendisini vurur (azabı böyle olur).” (buhari)
Bir diğer hadisi şerifte Rasulullah buyurdular ki:
Kim kendisini bir dağın tepesinden atar da ölürse, cehennem ateşinde de ebedî olarak böyle (azap) görür. Kim zehir içerek kendisini öldürürse, cehennemde zehir içerek devâmlı ceza çeker. (müslim iman-175)
İntihara Meyilli Kimseye Yapılacak Yardımlar Nelerdir?
Tedavide gözetilecek en önemli nokta, hasta ile temas sağlamak ve dünya ile arasında yeniden bir bağlantı kurmaktır.
Bu durumdaki kişiler yaşamın değerini unutmuştur. Onda bu hissi yeniden canlandırmak ve aksiyona yöneltmek lazımdır.
Durumları çok ciddi olan hastaların hastanede tedavisi şarttır. Böylelikle hem hasta intihara karşı daha iyi korunmuş olabilir.
İntihar Sebepleri:
1. Aşk İntiharları:
Ailenin engellemesi veya tek taraflı (platonik) aşk nedeniyle bir araya gelemeyen kişiler bu durumu protesto etmek için intihar girişiminde bulunmaktadırlar.
Bilhassa bizim toplumumuzda ataerkil bir yapının olması ve ebeveynlerin çocukları adına karar almaları gençlerde ruhsal yapının bozulmasına neden olmaktadır.
Bastırılan duygular çoğu kere gencin aileye veya topluma isyanını gündeme getirmekte ve bazen de problemini ifade edemeyen veya ifade ettiği halde yeterli yardımı göremeyen, hatta tepkiyle karşılaşan gençler sonuçta intihar yolunu seçebilmektedirler.
2. Medyanın Etkisi:
Yapılan çalışmalar konusu intihar olan şarkı, roman, film veya dizilerin yayınlandığı dönemlerde intihar olaylarının arttığını ortaya koymaktadır.
Böyle durumların kişilerde zaten var olan intihar düşüncesini hızlandırdığı ve yapılış şeklinin model olarak alındığı görülmektedir.
3. Ebeveynlerin Tutumu:
Türk aile yapısı ve ebeveynlerin çocuklarına karşı tutumları incelendiğinde demokratik anne-baba yapısının son sıralarda olduğu görülmektedir. Ya aşırı sevgi ve ilgiye dayalı bağımlılık geliştirici yaklaşım, ya da baskıcı, aşırı otoriter bir yaklaşım söz konusudur.
4. Psikolojik Durum:
Psikiyatrik hastaların intihar riski normalin 200 katıdır. Bu oran kadınlarda 500 katına kadar çıkmaktadır.
5. Değişen Hayat Şartları:
Ekonomik yönden sıkıntının arttığı dönemlerde intihar vakaları arttığı gibi toplumun ekonomik açıdan geliştiği, dirlik ve düzenin arttığı dönemlerde de intiharların arttığı görülmektedir.
Örnek olarak Durkheim’e göre bunun nedeni; toplumun yapısında meydana gelen değişikliktir. Bu değişiklikler kişinin hayat şartlarını ve ahlaki değerlerini alt üst etmektedir.
6. Örf ve Adetlere Bağlı İntiharlar:
Hindistan’da kocalarının ölümünden sonra dul kalan kadınların intihar etmeleri, Galler’de efendilerinin ölümünden sonra hizmetçi ve kölelerin intihar etmek zorunda olmaları, Japonya’da harakiri vb. intiharlardır.
İntihar Çeşitleri:
1. Gösteri Amaçlı Olanlar:
Korkutmak, ilgi ve yardım sağlamak, sevgi kazanmak, mesaj vermek gibi amaçlarla gerçekleştirilebilir.
Bu tür girimler de diğer intihar davranışları gibi ciddiye alınmalıdır.
Bu davranış “toplumdan bir yardım talebi, bir el uzatma” olarak görülmelidir.
2. Gerçek Ölüm Arzusu ile Olanlar:
Bunlar da ikiye ayrılır.
a.) Psikiyatrik Bozukluklar: Ölümle neticelenen intihar teşebbüslerinin %65’inde depresyon teşhisi konulmuş hastalar var.
Yine bu şekildeki intiharlarda kronik alkolizm depresyonlulara yakındır. İntihar eden kişilerin %80’i depresif, alkolik ya da her iki bozukluğun birlikte bulunduğu hastalardır.
b.) Kısa Devre Reaksiyonu: Büyük bir felaket, maddi ve manevi önemli bir kayıp, okul başarısızlıkları, ticari başarısızlıklar, aşk-intiharları, utanç hissi ve toplu intiharlar.
Bu gibi durumlarda şahsın savunma mekanizmaları ile bu problemler aşılamıyorsa ve yeterli direnci yoksa intihar gündeme gelir.
İntihar Eden Kişinin İmani Durumu ve Cenaze Namazı:
İslam bilginleri intihar eden birinin, Ahirette çok çetin ve şiddetli bir azap göreceği, hatta cehennemde olarak kalacağını ifade etseler de, intihar edenin imandan çıktığını ve kafir olduğunu söylememişlerdir.
Çünkü; iman ve küfür davranış bozukluklarıyla değil inanç ve düşünce ile alakalıdır. İntihar edenin inanç durumu ise kendisi ile Allah arasındaki bir meseledir.
İntihar eden Müslüman, diğer Müslüman cenazelerinde olduğu gibi yıkanır, kefenlenir, cenaze namazı kılınır ve Müslüman mezarlığına gömülür.
Bu konudaki bir rivayet şöyledir. Cabir b. Semura anlatıyor kısaca :
Rasulullah’a bir adamın kendisini öldürdüğü haber verildi. Rasulullah şöyle dedi.
“Öyleyse ben onun namazını kılmam.” (ibn hanbel)
Sonuç
Ehl-i sünnet alimlerinden bazıları bu rivayete dayanarak intihar eden kişinin cenaze namazının kılınmayacağına hükmetmişlerdir. Ancak alimlerin çoğunluğu bu kişinin cenaze namazının kılınacağını söylemektedirler. Çünkü onlara göre Rasulullah “Öyleyse ben onun namazını kılmam!” sözünü başkalarını intihardan sakındırmak için söylemiştir. Ayrıca burada Rasulullah kendisi cenaze namazını kılmayacağını söylese bile başkalarının kılmasını yasaklamamıştır. Hatta bazı rivayetlerde “Siz arkadaşınızın cenaze namazını kılın!” dediği nakledilmektedir.
Gündelik konular hakkında konuşup istişare edebileceğiniz islami sohbet dini radyo islami radyo, islami forum gibi alanlarda faaliyet gösteren Muslumanlar Net İslami Sohbet Odalarına ücretsiz bir şekilde katılım sağla!
